Het is voor technische managers en preventieadviseurs niet altijd duidelijk: mogen medewerkers een elektrische opdracht uitvoeren in gewone werkkledij of dragen ze beter veiligheidskledij? In dit artikel scheppen we helderheid én we geven je een handige checklist om te beslissen.
Vervelende veiligheidskleding
Het klopt dat veiligheidskleding niet de meest comfortabele outfit is om in te werken. Het is gigantisch zweten met zo’n pak, en handige zakken ontbreken vaak. We snappen dus dat deze vraag vaak komt: móeten we echt die PBM (= persoonlijke beschermingsmiddelen oftewel veiligheidskleding) dragen? Welja, het woord zegt het al: persoonlijke bescherming. Zo’n pak mag dan flink irritant zijn om te dragen, het kan op een onbewaakt moment je leven redden.
Elke technicus die z’n job serieus neemt, moet zijn veiligheid net zo serieus nemen. Ook als zo’n pak irritant is om te dragen. Zag jij ooit al een brandweer of astronaut z’n job uitvoeren in short en t-shirt?
Weg met de spanning
Een eerste regel bij het werken aan elektrische installaties is het uitschakelen van de spanning. Spanningsloos werken brengt het laagste risico met zich mee en is dus het veiligste.
Daarnaast is het van groot belang dat je aangepast gereedschap gebruikt. Tools die speciaal ontwikkeld zijn om veilig mee aan elektriciteit te sleutelen.
Onder stroom
Wanneer je toch onder spanning moet werken of in de buurt van delen die onder spanning staan, dan is het dragen van veiligheidskledij vaak (niet altijd) een absolute must. Wanneer mag je dan gewone werkkledij dragen en wanneer draag je veiligheidskledij? Dan moeten we even inzoomen op het fenomeen van kortsluitstroom.
Hoog of laag risico op kortsluitstroom?
Of je nu al dan niet vlamvertragende veiligheidskleding moet dragen, hangt af van het risico op het ontstaan van kortsluitstroom (Icc) in je elektrisch bord. De grootte van de kortsluitstroom wordt bepaald door de hoogspanningstransfo die aan het begin van de installatie staat. De berekening is iets ingewikkelder dan dat, maar het komt erop neer: hoe verder je van de hoogspanningstransfo verwijderd bent, hoe lager de kortsluitstroom wordt.
💡 TIP: Je vindt de kortsluitstroom van een elektrische installatie op de kabelberekeningen of berekeningsnota’s of op het bordlabel. Zowel de kabelberekeningen als het bordlabel zijn trouwens wettelijk verplicht (zie AREI).
Wat is er gevaarlijk aan kortsluitstroom?
Wanneer er kortsluitstroom aanwezig is in je elektrisch bord, kan dat in bepaalde gevallen een vlamboog genereren. Wanneer je aan het werk bent zonder veiligheidskledij en er ontstaat een vlamboog, dan zijn de gevolgen ronduit dramatisch
💡 In dit filmpje zie je een test: een vlamboog over je heen krijgen met en zonder veiligheidskleding (no worries, ze doen dat met een testpop).
Checklist: veiligheidskledij of gewone arbeidskledij?
✅ Er gebeurde een risicoanalyse op de elektrische installatie
✅ Er zitten geen openingen van meer dan 12mm in de elektrische borden of de beschermplaat en de borden zijn dus IPXX-b veilig.
✅ De kortsluitstroom (Icc) is lager dan 10kA
✅ De uit te voeren werkzaamheden kunnen geen vlamboog veroorzaken
Kon je vier keer ja aanvinken?
Dan is gebruikelijke werkkledij voldoende om aan de installatie te werken. Gebruik ook dan je gezond verstand: lange mouwen, lange broek en geen synthetische stoffen. Wanneer er toch vuur ontstaat, smelt een fleece (of een hemd uit synthetisch materiaal) compleet in je huid.
Als je Jani Kazaltsis nog maar eens op televisie hoort vertellen dat je nooit een fleece mag dragen, dan luister je maar beter 😉.
Kon je géén vier keer een vinkje zetten?
Draag dan absoluut veiligheidskleding. Je zal jezelf heel erg dankbaar zijn. Check of je veiligheidskledij voldoende bestand is tegen vuur. De energie die vrijkomt bij een vlamboog kan worden uitgedrukt in cal/cm². Zoek dus naar het label met een waarde die in cal/cm² weergeeft tegen welke vlamboogenergie en dus ook kortsluitstroom deze specifieke kledij bestand is.
Zo, safety first
Want veiligheid tijdens het werken aan ⚡elektriciteit is bij Bureau 9000 de allerhoogste prioriteit. Hopelijk heeft dit artikel je geïnspireerd en geïnformeerd. Heb je concrete vragen over dit thema of iets dat eraan is gelinkt? Aarzel niet om een vraag te stellen.
- Hoezo jouw elektrische installatie heeft nog geen risicoanalyse? Breng dat hier in orde.
- Zoek je na het lezen van dit artikel tevergeefs naar kabelberekeningen en bordlabels en vind je die nergens? Hoog tijd om dat te fixen.
- Ben je niet helemaal meer op de hoogte van de nieuwste regelgeving? Verfris je kennis van het AREI, inclusief de allernieuwste regels, via onze opleiding AREI
